Volumieke massa

Bezoek de showroom

Bij veel materialen wordt gesproken van de relatieve dichtheid of soortelijk gewicht. Dit is de verhouding van de massa van een bepaald volume van die stof tot de massa van eenzelfde volume water. Voor hout is deze grootheid echter niet goed te gebruiken vanwege de grote variatie in vochtgehalte met als gevolg dat de massa van hout varieert en het volume van hout niet altijd constant is. Bij hout spreken we liever van volumieke massa. Deze is afhankelijk van het vochtgehalte.

Magazine vol inspiratie

Vochtgehalte

Bij veranderend vochtgehalte beneden het vezelverzadigingspunt veranderen zowel het volume als de massa. De volumieke massa verandert daardoor ook. Bij vochtgehalten boven het vezelverzadigingspunt verandert nog slechts de massa, de afmetingen zijn maximaal geworden en daarmee dus het volume.

De volumieke massa wordt in de praktijk gegeven bij een bepaald vochtgehalte van bijvoorbeeld 10%. De volumieke massa van hout verschilt sterk tussen de houtsoorten en binnen de houtsoort, zelfs binnen één boom kunnen aanzienlijke verschillen waargenomen worden.

Jaarringen en volumieke massa

Een oude opvatting die binnen de Europese houthandel nog vrijwel algemeen geldt is, is dat voor Europese houtsoorten bij naaldhoutsoorten smalle jaarringen op relatief zwaar hout wijzen en bij loofhoutsoorten juist brede ringen deze aanwijzingen geven. Er zijn echter veel uitzonderingen op de regel, zodat de groeiringbreedte niet als een absolute maatstaf voor de volumieke massa, en dus voor de sterkte, kan gelden.

Liever thuis advies krijgen?

Beïnvloeding volumieke massa

  • De houtsoort: van nature hebben houtsoorten verschillende volumieke massa's. Hardhoutsoorten zoals eiken, esdoorn en beuken hebben vaak een hogere densiteit dan zachthoutsoorten zoals grenen, sparren en ceder.
  • Groeicondities: de plaats en omgeving waarin het hout groeit, heeft een aanzienlijke invloed op de densiteit ervan. Hout uit dicht bebost gebieden, waar de bomen met elkaar concurreren voor zonlicht en voedingsstoffen, zal meestal een hogere volumieke massa hebben dan hout dat in een open omgeving groeit.
  • Leeftijd van de boom: over het algemeen neemt de densiteit van hout toe naarmate de boom ouder wordt. Het binnenste kernhout van oudere bomen is meestal dichter en zwaarder dan het buitenste spinthout van jongere bomen.
  • Groeisnelheid: langzamer groeiende bomen resulteren vaak in dichter hout met een hogere densiteit. Terwijl snelle groei vaak leidt tot minder dicht hout.
  • Seizoen van oogsten: hout dat in verschillende seizoenen wordt gekapt, kan variaties in densiteit vertonen. In het algemeen kan hout dat in de winter wordt gekapt, een hogere densiteit hebben dan hout dat in de zomer wordt gekapt.
  • Klimaat: het klimaat van de regio waarin het hout groeit, kan van invloed zijn op de densiteit. Droge klimaten kunnen bijvoorbeeld leiden tot dichter hout, terwijl vochtige klimaten hout met een lagere densiteit bevorderen.

Veelgestelde vragen

Wat is volumieke massa?

Volumieke massa, ook wel bekend als dichtheid, is de hoeveelheid massa per volume-eenheid van een materiaal. Het wordt vaak uitgedrukt in kilogram per kubieke meter (kg/m³).

Wat is de gemiddelde volumieke massa van hout?

De volumieke massa van hout varieert afhankelijk van het soort hout. Over het algemeen ligt de gemiddelde volumieke massa van hout tussen 300 kg/m³ en 900 kg/m³. Zachte houtsoorten hebben meestal een lagere dichtheid, terwijl hardhoutsoorten een hogere dichtheid hebben.

Eikenhout heeft over het algemeen een hoge volumieke massa. De exacte volumieke massa van eikenhout kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de specifieke eikensoort, de groeicondities en het vochtgehalte van het hout.

Over het algemeen varieert de volumieke massa van eikenhout tussen ongeveer 600 kg/m³ en 1.000 kg/m³. Dit geeft aan dat eikenhout een relatief hoge dichtheid heeft in vergelijking met andere houtsoorten.

Het hoge gewicht en de dichtheid van eikenhout maken het over het algemeen zeer sterk, duurzaam en stabiel. Het is geschikt voor een breed scala aan toepassingen, waaronder meubels, vloeren, trappen, constructies, scheepsbouw en parket. Eikenhout is ook populair vanwege zijn aantrekkelijke uiterlijk en het vermogen om goed te reageren op verschillende afwerkings- en bewerkingsmethoden.

Waarom is de volumieke massa van hout belangrijk?

De volumieke massa van hout is een belangrijke eigenschap omdat het invloed heeft op de sterkte, duurzaamheid en andere mechanische eigenschappen van hout. Het bepaalt ook het gewicht van een bepaald volume hout.

Hoe wordt de volumieke massa van hout gemeten?

De volumieke massa van hout wordt meestal gemeten door een monster van bekende afmetingen en massa te nemen. De massa van het monster wordt vervolgens gedeeld door het volume om de dichtheid te berekenen.

Zijn er verschillen in de volumieke massa tussen verschillende houtsoorten?

Ja, er zijn aanzienlijke verschillen in de volumieke massa tussen verschillende houtsoorten. Invloeden hierop zijn onder andere: groeicondities, houtstructuur, porositeit en houtdichtheid. Hardhoutsoorten zoals eiken en mahonie hebben over het algemeen een hogere volumieke massa dan zachthoutsoorten zoals grenen en ceder.

Hoe beïnvloed de volumieke massa van hout over het gedrag van hout?

De volumieke massa van hout heeft invloed op verschillende eigenschappen en toepassingen van hout. Hier zijn enkele manieren waarop de volumieke massa het gedrag van hout beïnvloedt:

  • Sterkte en duurzaamheid: Over het algemeen geldt dat hout met een hogere volumieke massa sterker en duurzamer is. Het kan meer gewicht dragen en beter bestand zijn tegen buigen, breken en slijtage. Daarom wordt hout met een hogere dichtheid vaak gebruikt in constructietoepassingen waar sterkte belangrijk is.
  • Stabiliteit: Hout met hogere volumieke massa vertoont over het algemeen minder krimp en uitzetting als gevolg van vochtveranderingen. Het heeft de neiging om stabieler te blijven en minder gevoelig te zijn voor vervorming of scheuren veroorzaakt door vochtigheidswijzigingen. Dit maakt het geschikter voor toepassingen waar dimensionale stabiliteit belangrijk is, zoals vloeren, meubels en fineer.
  • Geluidsisolatie: Hout met een hogere dichtheid heeft de neiging om geluid beter te absorberen en te isoleren. Daarom wordt het vaak gebruikt in de bouw van geluidsisolerende panelen, deuren en vloeren.
  • Warmte-isolatie: Hout met een lagere dichtheid kan betere isolerende eigenschappen hebben, waardoor het geschikt is voor toepassingen waar thermische isolatie gewenst is, zoals wandbekleding of isolatiemateriaal.
  • Bewerkbaarheid: Hout met een lagere dichtheid kan gemakkelijker te bewerken zijn, omdat het zachter is en minder weerstand biedt aan snijden, zagen en schaven. Dit maakt het handiger voor fijnere bewerkingen, zoals houtsnijwerk of meubelproductie.