Een bezoek aan de Houtzaagmolen "Het Jonge Schaap" op de Zaanse Schans

Datum: 12 april 2024
Leestijd: 4 minuten
Auteur: Uipkes Houten Vloeren

Houtzaagmolens vormden ooit het kloppende hart van de Zaanse industrie, waarbij boomstammen werden omgezet in bruikbare planken die werden gebruikt voor alles, van huizen tot schepen. Tegenwoordig bieden deze molens niet alleen een fascinerend inzicht in het verleden, maar ook een kans om te leren over ambachtelijke technieken en de rijke geschiedenis van de Zaanstreek.

Geschiedenis van Houtzaagmolens in de Zaanstreek

In de gloriedagen van de Zaanse industrie waren houtzaagmolens onmisbaar. Ze waren onderdeel van de meer dan 1000 in werking zijnde windmolens in de hoogtijdagen van hun bestaan.

Met hun machtige wieken en krachtige zaagbladen transformeerden ze boomstammen in planken, waardoor ze een essentiële rol speelden in de scheepsbouw en andere ambachtelijke sectoren. De Zaanse Scheepsbouw, als oudste moderne industrielandschap, is nauw verbonden met de opkomst van deze molens en getuigt van hun historische betekenis.

Uit het juiste hout gesneden

Ontdek onze prachtige collectie houten vloeren in de showroom

Soorten Molens en Hun Techniek

Houtzaagmolens zijn er in verschillende vormen en maten, maar ze delen allemaal dezelfde basisprincipes. Door de kracht van de wind werden grote zaagbladen in beweging gebracht, die op hun beurt boomstammen konden zagen met een precisie en efficiëntie die voor die tijd revolutionair waren. De techniek achter deze molens is een prachtig voorbeeld van het vakmanschap en de ingenieurskunst van vroegere generaties.

De Herbouw van Molen "Het Jonge Schaap"

Het Jonge Schaap" is één van de vele houtzaagmolens die ooit langs de Zaanse Schans stonden. Hoewel de oorspronkelijke molen dateert uit de 17e eeuw, is de huidige molen een reconstructie die trouw is aan het oorspronkelijke ontwerp en functie. Met behulp van traditionele methoden en materialen is "Het Jonge Schaap" een levend monument geworden, waar bezoekers kunnen zien hoe onze voorouders werkten en leefden. Een interessant feit is dat terwijl de oorspronkelijke molen in slechts zes maanden werd gebouwd, de herbouw meer dan twee jaar in beslag nam vanwege het verloren gegane vakmanschap.

  • Door de molen aangedreven zagen die de balk in delen zagen

Ontdek de pracht van hout

Bestel het 108-pagina's tellende gratis houten vloeren magazine van Uipkes

Een bezoek aan houtzaagmolen "Het Jonge Schaap"

Tijdens een bezoek aan "Het Jonge Schaap" word je getrakteerd op een onvergetelijke ervaring. Het geluid van krakend hout en draaiende wieken vult de lucht terwijl de molen in actie komt, en het ambachtelijke vakmanschap van de molenaar wordt duidelijk zichtbaar. De enthousiaste mensen die je te woord staan brengen hun passie en liefde voor de molen over in een gesprek. Van het trekken van boomstammen uit het water tot het zorgvuldig zagen van planken, elk aspect van het proces is een eerbetoon aan een vervlogen tijdperk.

De relevantie van houtzaagmolens in de 21e Eeuw

Hoewel moderne technologieën de rol van houtzaagmolens hebben overgenomen in de industriële productie, blijven ze van onschatbare waarde als historische en educatieve bronnen. Door het behoud en de restauratie van molens zoals "Het Jonge Schaap" kunnen we de kennis en vaardigheden van het verleden behouden en doorgeven aan toekomstige generaties. Bovendien dienen deze molens als toeristische trekpleisters, die bezoekers uit de hele wereld aantrekken en zo bijdragen aan de lokale economie en het behoud van cultureel erfgoed.

  • De door de molen gezaagde eiken planken opgelat om te drogen

Aanbeveling

"Het Jonge Schaap" is meer dan alleen een molen; het is een levend monument voor een tijdperk van ambachtelijk vakmanschap en industriële vooruitgang. De molen is voor lokale en internationale toeristen een bezoek waard.  Door het verkennen van deze molen en zijn geschiedenis kun je een dieper begrip krijgen van de rijke tradities en innovaties die de Zaanstreek hebben gevormd. Laten we deze erfenis koesteren en beschermen, zodat toekomstige generaties kunnen blijven genieten van het verhaal van "Van Stam tot Plank”.

Veelgestelde Vragen

Waar staat houtzaagmolen 'Het Jonge Schaap' en wat is de geschiedenis ervan?

Het Jonge Schaap staat aan de Kalverringdijk op de Zaanse Schans. Gebouwd in 2007, is het de jongste aanwinst van Vereniging De Zaansche Molen. Oorspronkelijk stond de molen in het Westzijderveld, achter het NS Station van Zaandam. Helaas werd de molen in 1942 gesloopt, maar gelukkig was deze vooraf opgemeten en gedetailleerd vastgelegd.

Hoe wordt Het Jonge Schaap aangedreven en welke kenmerken heeft de molen?

Het Jonge Schaap is een bovenkruiende houtzaagmolen die wordt aangedreven door de wind. Het heeft een zeskante vorm en functioneert als een zaagmolen. De molen is voorzien van drie zaagramen, twee sleden met krabbelwerken en twee winderijen. Het heeft een karakteristieke gedetailleerde versiering, zoals de eenvoudige baard met het opschrift "ANNO 2007" en de naam "Het Jonge Schaap" in de kopgevel van de zaagschuur.

Hoe verliep de herbouw van Het Jonge Schaap en wie waren erbij betrokken?

Na jarenlange voorbereidingen begon de herbouw op 24 september 2005, met de opening op 27 september 2007. De realisatie was het grootste project ooit van Vereniging De Zaansche Molen en werd mogelijk gemaakt door diverse partijen, waaronder de Provincie Noord-Holland, de Gemeente Zaanstad en verschillende sponsors en donoren. Architectenbureau Zijlstra-Schipper, aannemer Hillen & Roosen, molenmakerij Saendijck en gespecialiseerde onderaannemers speelden een cruciale rol in dit project.